Jacaylku
waa dareen qofba si u fasirto, laakiinse Jacaylku waa ka weynyahay sheegasho
dhalanteed ah, waxana fahmi kara inyar oo waqtigu ugu horreeyo. Bal dheeho
sheekadan xiisaha badan iyo rafaadka Jacaylka soo maray. Waxa Jirtey Jasiirad
ama gasiirad hadba sida loogu dhawaaqo ay ku noolaayeen dhammaan dareemayaasha
noloshu sida farxadda, Murugada, Garashada, Jacaylka iwm. Haddaba waxa dhacaysa
in maalin lagu wargelinayo noolayaashii in jasiiraddu degi doonto oo biyuhu
kormari doonaan.
Warkan
dhiilada leh ma noqon mid farxad geliya dhamaanba dareemadii meesha ku noolaa,
waxayna cabsi darteed mid waliba u diyaarsaday habkii iyo hannaankii uu
naftiisa ku badbaadin lahaa; waxii doonyo iyo gaadiidka badda ee ay lahaayeen
ayaa la diyaariyey kadibna mid waliba gaadiidkiisa ayuu la goostay. Waxa keliya
oo goobtii lagaga tagay ” Jacayl” oo isagu lexo jeclo ka haysay jasiiradda
darteed u hadhay, isaga oo diyaar u ahaa inuu intii itaalkiisa ah ka qayb qaato
samato bixinta jasiiradda masiibadu haleeshay.
Talo
waxay faraha ka baxday markii biyihii ay gebi ahaanba soo dul mareen jasiiradii
sidaasna ay ku degtay oo ay noqotay meel badda hoosteeda ku taal. Laga wada
baxsay jasiiradda intii nasiibku u saamaxay ee itaal iyo talo isbiday,
laakiinse odaygii Jacayl oo meeshii keligii sii taagan ayaa waxa uu isaga oo
naf la carar ah u dhawaaaqayaa doon meesha maraysa. Doonta waxa saaran oo iska
leh ” Taajirnimo”. Jacayl ayaa ku odhanaya ” Fadlan, taajirnimooy hayga tegin
oo doontaada igu qaad”. Hase yeeshee taajirnimadii waxay ugu jawaabaysaa:”
Jacaylow, waan ka xumahay oo doontu way buuxdaa, meel aan ku saaarona ma jirto,
waxa ka buuxa dahab iyo dheeman”. Waxa meeshii hadana so maraya ” Islaweynida”
oo wadata markab aad u qurux badan. Jacayl ayaa codsigiisii dhiibanaya, hase
yeeshee waxa loogu jawaabayaa :” Maya, ima soo fuulaysid, waayo waad qoyantahoo
waxyeelo aad gaadhsiinaysaa markabka, markaa uma baahni cid dhib ila soo
korta”.
Jacayl
oo yaaban ayaa haddana waxa soo agmaraysa ” Muruggo “. Sidii si leeg ayuu
haddana Jacayl ugu dhawaaqayaa codsigiisa ah in la sii qaado oo la badbaadiyo,
laakiin jawaabtu kama gedisna intii kuwii horeba ugu jawaabeen:” Jacaylow, waan
ka xumahay, hadda waxan rabaa inaan keligay ahaado oo aan murugadayda ku jiro,
ee nabadgelyo saaxiib.” Daqiiqado kadibna, “Farxaddii” oo markab wadata ayuu
arkaa, wuu u qaylinayaa oo gargaar weydiisanayaa, laakiin dhegba jalaq looma
siin oo Farxadduu iyadaaaba isku buuqsan oo damaashaad dheer ayay ku jirtaa,
sidaas darteed maba maqlayso qaylo dhaanta jirta.
Jacayl
oo talo ku caddaatay, dhabanno haysashona kasoo hadhay, oo cid uu ciirsadona
aanay jirin, hayjadaasna lagaga wada dhaqaaqay,aanna gaadiid uu ku badbaado
haysan, tamartiina ka dhamaatay oo inoo isdhiibo ku dhow ayaa markeliya si lama
filaan ah maqlaya yeedhmo, wuu jalleecayaa mise waa oday da’du godday oo hoos u
foorara oo leh :” Jacaylow, kaalay aan ku badbaadshee oo aniga isoo raac”.
Farxad ayuu la kowsanayaa Jacayl, markiiba wuxu fuulayaa doontii isaga oo marna
xasuusanaya khatartii uu ku sugnaa marna yaaban oo u qaadan waa ku jira, sidaas
ayayna ku gaadhayaan dhulkii berriga.
Markii
Jacayl doontii ka degay ayuu odaygiina dantiisa u dhaqaaqay, laakiinse Jacaylku
wuxu ilaaway inuu odayga weydiiyo magaciisa. Isaga oo sii jaleecaya odaygii sii
libdhayay ayaa waxa soo garab maraya ” Garasho” wuxuna ku odhanayaa” Tolow
kumuu ahaa odaygan isoo badbaadiyey”. Garashadii ayaa ku odhanaysa:” Wuxu ahaa
Waqti”. Jacayl ayaa amakaag dartiis sidii tiirka udub dhexaadka guryaha
istaagaya, wuxuna isagoo yaaban odhanayaa :” Oo Markaa muxuu waqtigu aniga ii
caawiyey markii lay wada diiday ee dhegaha layga furaystay”.
Garasho
ayaa hadalka kusoo noqonaysa oo iyada oo dhoola cadaynaysa odhanaysa:” Waqtiga
oo keliya ayuunbaa fahmi kara weynida Jacaylka”
Sidaas
ayaana jacayl ku badbaadayaa, laakiinse waxa la yaableh qofka soo badbaadiyay
oo mudan in lays waydiiyo.
Axmed
Maxamuud Cilmi -Shawqi
shawqi06@hotmail.com
_______________________________
Nagala Soo xariir emailka
newbanaadir@hotmail.com
www.newbanaadir.com